Khi càng trưởng thành, mình càng nhận ra cuộc sống và thế giới xung quanh ngày càng phức tạp, áp lực và ồn ào. Nó đã khiến mình không ít lần rơi vào sự căng thẳng kéo dài, lo âu, chán nản và gần như mất đi động lực để tiếp tục cố gắng.
Bài viết này sẽ chia sẻ tóm tắt 10 thói quen nhỏ cùng phương pháp cụ thể mà mình đã và vẫn đang áp dụng trong suốt thời gian qua để vượt qua những giai đoạn khó khăn đó, thực hành lối sống tích cực và hướng đến sự cân bằng trong cuộc sống hàng ngày.
1. Ăn uống điều độ và lành mạnh
Đầu tiên và mang tính chất quyết định để có thể duy trì sự tập trung mỗi ngày là có một sức khoẻ tốt thông qua việc ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý.
Mình vẫn duy trì ăn 3 buổi với thời gian ổn định mỗi ngày và xây dựng thực đơn “healthy” trước khi đến siêu thị mỗi tuần với Evernote. Trong đó, mình ưu tiên ăn nhiều rau xanh, ngũ cốc, trái cây và cá, hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ và thức ăn nhanh. Hiện tại đang ở một mình nên mình thường ưu tiên tự chuẩn bị và nấu ăn mỗi ngày thay vì đi ăn ngoài. Bằng cách này, mình vừa có thể tiết kiệm hơn, ăn uống đủ chất hơn và cũng là cách thư giãn cuối ngày hoặc khởi động một ngày mới. Mình sẽ chia sẻ chi tiết hơn về việc ăn uống lành mạnh và thực đơn mỗi tuần của mình trong một bài viết khác.
2. Nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc
Trải qua những dấu hiệu không tốt về sức khoẻ, có thể nguyên nhân lớn từ việc thức khuya liên tục trong một thời gian dài sau chuyến đi thực tập tại Nhật Bản, mình bắt đầu ý thức hơn về tầm quan trọng của giấc ngủ và việc nghỉ ngơi hợp lý. Mình vẫn đang duy trì tạo thói quen đi ngủ trước 11 giờ đêm và dậy trước 7 giờ sáng, theo dõi bằng ứng dụng Sleep Town, đảm bảo cơ thể có đủ ít nhất 7-8 tiếng mỗi ngày để nghỉ ngơi và nạp lại năng lượng. Những ngày thiếu ngủ, mình thường rất khó duy trì sự tập trung và sớm rơi vào trạng thái mệt mỏi, chán nản và sa sút sau nhiều ngày liên tục. Do đó, một giấc ngủ đầy đủ sẽ góp phần quyết định cho hiệu quả công việc của ngày tiếp theo cũng như sức khoẻ thể chất lẫn tinh thần về lâu dài.
3. Luyện tập và tăng cường vận động
Không nhất thiết phải đặt mục tiêu quá lớn và so sánh mình với người khác khi thiết lập thói quen tăng cường vận động mỗi ngày. Theo mình, điều quan trọng hơn là bắt đầu với những mục tiêu nhỏ, thậm chí rất khó để từ bỏ (theo phương pháp Atomic Habits của Jame Clear) và kiên trì thực hiện mỗi ngày. Với mình, đi bộ ít nhất 4.000 bước và luyện tập “home workout” với ứng dụng BetterMe hoặc channel Allblanc TV ít nhất 10 phút mỗi chiều sau giờ làm việc là cách mình thực hiện mỗi ngày để duy trì thể chất ổn định hơn và giảm bớt căng thẳng sau thời gian dài làm việc mỗi ngày.
4. Tự tạo động lực cho bản thân
Bên cạnh sức khoẻ thể chất, việc duy trì nguồn động lực và sức khoẻ tinh thần lành mạnh cũng là yếu tố không kém phần quan trọng. Trong đó, động lực là một yếu tố quan trọng với mình để duy trì hiệu suất làm việc một cách tốt nhất. Mình thường không chờ đợi nguồn động lực mang tính thụ động do người khác hoặc một sự kiện, cơ hội nào đó mang lại. Mình ưu tiên chọn cách chủ động tìm kiếm, tự xây dựng và tăng cường nguồn động lực và cảm hứng cho bản thân. Mỗi sáng, trước khi đi ngủ và những lúc cảm thấy xuống tinh thần hay mệt mỏi, mình thường tự tạo động lực cho bản thân bằng cách xem các video truyền cảm hứng và nghe nhạc từ motivational channel yêu thích – Fearless Soul hoặc từ các channel của các vlogger có sức ảnh hưởng như Ali Abdaal, Thomas Frank, Kira (The Hanoi Chamomile) và chị Chi Nguyễn (The Present Writer).
5. Đọc – nghe sách và luyện tập thiền
Trong thời gian rảnh (sau khi ăn trưa hoặc trước khi ngủ), mình thường dành để đọc sách (sách giấy hay Kindle) và/hoặc nghe audiobook (tiếng Việt trên ứng dụng Fonos và tiếng Anh tại Audible hoặc Blinkist). Mình thường đọc sách self-help dạng chia sẻ về trải nghiệm sống của tác giả. Việc này giúp mình có thêm động lực cũng như học hỏi thêm kiến thức, kinh nghiệm mới để có thể áp dụng vào cuộc sống hàng ngày, giải tỏa lo âu, căng thẳng sau nhiều giờ làm việc. Ngoài ra, mình cũng bắt đầu luyện tập thiền 3-5 phút trước khi đi ngủ và sau khi ngủ dậy qua ứng dụng Tides hoặc Fonos để tạo thói quen buông bỏ những suy nghĩ tiêu cực và áp lực trước khi kết thúc một ngày cũng như sẵn sàng tinh thần để khởi động một ngày mới.
When you direct your focus to the good, you will see more good. If your focus is directed to the stress and struggle, you will see more stress and struggle.
Fearless Soul
6. Hạn chế các yếu tố tiêu cực
Qua nhiều video động lực từ Fearless Soul, mình rất tâm đắc với khẳng định: “Nếu chúng ta tập trung vào những điều tốt đẹp, chúng ta sẽ càng thấy nhiều điều tốt đẹp xuất hiện trong cuộc sống. Nếu chúng ta tập trung vào những tiêu cực và căng thẳng, căng thẳng và áp lực sẽ càng xuất hiện nhiều hơn.” Mình chọn cách hạn chế tối đa tiếp xúc với các yếu tố tiêu cực từ môi trường xung quanh như sự bi quan, than thở, khoe khoang hay chỉ trích. Mặc dù mình đã từng luôn sẵng sàng lắng nghe và chia sẻ những khó khăn của mọi người xung quanh khi họ cần hỗ trợ nhưng dần theo thời gian, mình nhận ra quỹ thời gian và năng lượng của mình không đủ để mãi làm những việc đó. Đáng buồn hơn, khi nhận ra sự thiếu tôn trọng hoặc thờ ơ của những người mình đã từng dành nhiều tâm huyết, thời gian cũng như sự chân thành để chia sẻ, việc tạm dừng hoặc kết thúc mối quan hệ đó là điều cần thiết để giữ năng lượng tích cực cho bản thân.
7. Duy trì các mối quan hệ tích cực
Mình rất trân trọng việc lắng nghe và chia sẻ về những trải nghiệm, bài học của mọi người xung quanh, từ người thân, thầy cô, bạn bè và sinh viên. Một mối quan hệ tích cực theo mình là mối quan hệ mang tính 2 chiều, có sự tôn trọng lẫn nhau một cách chân thành, không chỉ là quan hệ mang tính xã giao và chỉ xuất hiện khi họ cần đến mình. Mỗi người đều có một lối sống, thói quen và góc nhìn riêng biệt về cuộc sống, không ai hoàn toàn giống ai và chúng ta cũng không nên là bản sao của bất kỳ ai khác. Khi mở rộng mối quan hệ, mình đã từng bắt gặp được nhiều sự tương đồng trong tính cách, lối suy nghĩ với khá nhiều người xung quanh và nhận ra các mối quan hệ đó sẽ mang lại năng lượng tích cực cho bản thân trong cuộc sống. Những người bạn đặc biệt đó đã giúp mình có thêm động lực để theo đuổi các lối sống và thói quen tích cực như lối sống tối giản, bớt so sánh bản thân với người khác, tự tin vào khả năng của bản thân, ăn uống lành mạnh, luyện tập thể chất, trải nghiệm những hành trình mới, dám mơ lớn và sống một cuộc đời có ý nghĩa – không hối tiếc về quá khứ! (Cám ơn các bạn rất nhiều và hy vọng các bạn sẽ nhận ra khi đọc đến những dòng này)
8. Xây dựng lịch trình hàng ngày
Để đảm bảo mình không bị chệch khỏi những mục tiêu đã thiết lập và hạn chế rơi vào trạng thái chơi vơi (đôi khi rất nhiều việc phải làm nhưng không biết hoặc không muốn làm gì), mình thường xây dựng và duy trì thói quen xây dựng lịch trình hàng ngày qua Google Calendar. Trước khi kết thúc một ngày hoặc ngay khi bắt đầu ngày mới, mình thường dành khoảng 10 phút để suy nghĩ và lên kế hoạch, sắp xếp chi tiết các việc nên làm trong ngày mới. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với mình trong những khoảng thời gian cần sự tập trung cao độ như chuẩn bị cho các kỳ thi, làm luận văn hay làm dự án nghiên cứu. Mình sẽ biết cụ thể mình nên làm gì, vào thời gian nào và ở đâu mà không cần phải tốn thời gian suy nghĩ cũng như tránh bỏ sót các công việc quan trọng. Mình sẽ chia sẻ chi tiết hơn về việc xây dựng lịch trình hàng ngày và phương pháp mình áp dụng trong một bài viết khác cho các bạn quan tâm.
9. Tập trung bằng Pomodoro
Trong những lần lân la tìm kiếm cách để thoát khỏi những áp lực trong cuộc sống và sự mất tập trung, sa sút về hiệu quả làm việc, mình đã tình cờ bắt gặp và vô cùng tâm đắc với câu slogan của ứng dụng Forest: “Stay focused, be present!” (Luôn giữ sự tập trung và sống cho hiện tại). Nó đã dần trở thành nguyên tắc sống của mình để vượt qua sự hỗn độn và tạo sự cân bằng để tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn hơn.
Với lịch trình hàng ngày đã lên kế hoạch sẵn sàng, mình kết hợp với Pomodoro – một phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả để giữ sự tập trung và tăng năng suất làm việc. Ý tưởng của Pomodoro khá đơn giản: thay vì liên tục tập trung thực hiện một nhiệm vụ trong lịch trình hàng ngày suốt một khoảng thời gian dài, mình sẽ chia nhỏ thành các khoản 30 phút, trong đó gồm 25 phút tập trung và 5 phút thư giãn. Mình thường sử dụng ứng dụng Forest để theo dõi sự tập trung của mình và thư giãn qua việc “trồng cây”. Gần đây, mình chuyển sang upgrade extension Momentum Plus trên trình duyệt để tính giờ Pomodoro thuận tiện hơn khi đã phần mình làm việc trên máy tính. Mình cũng sẽ chia sẻ chi tiết hơn về phương pháp mình thực hiện trong các bài viết tiếp theo.
10. Học hỏi, ghi chép và áp dụng thực tế
Đầu tư thời gian để học hỏi kiến thức mới không bao giờ là lãng phí. Mình thường dành thời gian rảnh mỗi ngày để tìm hiểu các kiến thức mới, cả về công nghệ, kỹ năng nghiên cứu, ngoại ngữ và cả về các chủ đề lối sống, dinh dưỡng vào dịp cuối tuần. Để tiếp thu kiến thức hiệu quả hơn, mình luôn áp dụng phương pháp ghi chép mỗi khi học với Notion hoặc Evernote và sau đó thực hành, áp dụng vào nghiên cứu hoặc cho cuộc sống hàng ngày. Chi tiết về cách mình học và ghi chú hiệu quả cũng sẽ được chia sẻ trong một bài viết khác nếu các bạn quan tâm.
Đây là tóm tắt về những thói quen nhỏ mà mình đã áp dụng và duy trì trong suốt thời gian qua để giữ sự cân bằng trong công việc và cuộc sống. Hy vọng những chia sẻ của mình sẽ góp thêm góc nhìn khác và giúp ích cho các bạn quan tâm đến việc duy trì thói quen tốt và loại bỏ dần các thói quen xấu.
An English version of this blog post will be coming soon.
Stay focused, be present!
